“`html

Japonya’nın Siyasi Manzarası: Sanseito’nun Yükselişi ve Yeni Dönem

Japonya’da genellikle sakin ve istikrarlı bir siyasi ortam hakimdir, ancak son günlerde bu durum değişmiş görünüyor.

Özellikle geçtiğimiz Pazar günü, daha önce pek bilinmeyen aşırı sağcı Sanseito partisi, parlamentodaki sandalye sayısını 15’e yükselterek etkili bir oyuncu haline geldi.

Sanseito, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Önce Amerika” sloganına atıfta bulunarak “Önce Japonya” ifadesiyle iktidardaki Liberal Demokratik Parti’yi (LDP) zor durumda bıraktı. Bu durum, Başbakan Şigeru İşiba için can sıkıcı bir gelişme oldu.

Şigeru İşiba için geçen hafta oldukça çalkantılı geçti; zira LDP koalisyona, Japon Parlamentosu’nun üst kanadındaki çoğunluğunu kaybetti. Alt kanatta da geçtiğimiz yıl bu üstünlüğü yitirmişti. Kendi partisinden istifa çağrıları alması, başbakanın yüzünü güldürmedi.

Çarşamba günü, ABD ile gümrük vergileri konusunda Trump’ın “mükemmel” diye nitelendirdiği bir anlaşmaya imza atan İşiba’nın belirsizlik içinde olduğu kesin.

Bu anlaşma Japon ekonomik durumuna biraz istikrar kazandırsa da, siyasetteki belirsizliğin önüne geçmedi.

Japonya, dünya üzerindeki en istikrarlı demokrasilerden biri olarak bilinirken, genelde seçim sonuçları sürpriz yaratmaz. LDP, 1955 yılından bu yana ülkeyi yöneten ana parti konumunda bulunuyor.

Parti, diğer ülkelerdeki popülist akımlara karşı sanki bağışıklık kazanmıştı. Ancak bugün, İkinci Dünya Savaşı sonrası en büyük zorluklarla baş başa kalmış durumda.

Buna sebep olan faktörler neler? Bu siyasi değişimin arka planında yatan dinamikler neler? İşte detaylar:

Pirinç Krizi: Süpermarketlerdeki Tepkiler

Son yıllarda Japon aileleri için yaşam oldukça zorlaştı.

Enflasyon, artan gıda fiyatları ve maaşların aynı seviyede kalması gibi sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar. Örneğin, beş kiloluk pirinç torbasının fiyatı son bir yıl içerisinde iki katına çıkarak yaklaşık 4 bin yen (yaklaşık 1,100 TL) seviyelerine ulaştı.

Bu yükseliş, 2023 yılı kötü hasat dönemlerinden kaynaklanan tedarik sıkıntılarıyla birleşince, halk arasında panik ve stok yapma eğilimlerini artırdı.

Yerel televizyon kanallarında ve sosyal medyada, pirinç almak isteyenlerin oluşturduğu uzun kuyruklar gözlemleniyor.

36 yaşındaki Momoko Abe, kızıyla alışveriş yaparken “Pirinç bizim ana besin maddemiz. Bu durum hepimizi etkiliyor, sadece ailemizi değil, tüm Japon halkını” diyor.

Diğer bir alışveriş yapan olan Vatanabe Takeşi ise “Pirinç fiyatları hükümet tarafından kontrol ediliyor, ama yine de satın almak zorundayız,” yorumunu yapıyor.

Tarım Bakanı Şinjiro Koizumi, fiyat artışlarını kontrol altına alma ve tedarik zincirlerini düzeltme sözü verdi. Ancak, piyasalara daha fazla pirinç girmesine rağmen fiyatların yüksek seviyelerde kalması, hükümetin zorlu bir dönemde olduğunu gösteriyor.

Önce Japonya Sloganıyla Yükseliş

Genç Japonlar, mevcut siyasi durumdan bıkkınlık duyuyor. Sanseito’nun bir mitinginde konuşan genç seçmen Eriko Harada, “Siyasi durumu değiştirmek istiyoruz” diyor.

Uta Kato da benzer bir görüşte, “Sanseito, gençlerin sesini duyuruyor,” ifadelerini kullanıyor.

Seçmenler arasındaki bu bıkkınlık, market reyonlarına kadar yansıyor.

“Önce Japonya” diyen partinin destek bulmasında, gençlerin bu taleplerinin etkisi büyük.

Ancak başka dinamikler de devrede. Tokyo’daki Temple Üniversitesi uzmanı Prof. Jeff Kingston, “Birçok değişimi Trump’ın politikalarına bağlayabiliriz,” diyor. “Trump, dünyada insanların ilkel yönlerini güçlendiriyor.” şeklinde ekliyor.

Geçmişte, Japonya çok az göçmen kabul ederken, şimdi bu rakam artış gösteriyor. 2022 sonunda, Japonya’da yaşayan yabancı sayısı yaklaşık 3.77 milyonla yeni bir rekor kırdı.

Yaşlanan nüfusunun ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, bazıları göçmenlere destek verilmesi gerektiğini savunuyor.

Ancak bu konuda endişeli olanlar da var. Uta Kato, “Kurallara uymayan göçmenlerin sayısının arttığını düşünüyorum,” diyor. “Bu, vatandaşlar üzerindeki vergi yükünü artırıyor.”

Sanseito, hükümetin açık göçmen politikalarını eleştirirken, kurucu Sohei Kamiya, “Yabancı düşmanlığı yapmıyoruz,” ifadeleriyle konuya açıklık getirmeye çalışıyor.

Bir başka basın toplantısında, “Yabancılara harcanan sosyal destek bütçesinin büyüklüğü, vatandaşların öfkesini artırıyor.” dedi.

Turistlere Yönelik Tepkiler

Öte yandan, Japon yeninin değer kaybetmesiyle birlikte ülkede milyarlarca yabancı turistin gelmesi, bazı yerel halkın tepkisini doğuruyor. 2022’de gelen turist sayısı rekor seviyelere ulaştı.

Ancak bazı Japonlar, turistlerin kurallara uymadığını belirtiyor. Örneğin, 65 yaşındaki bir Amerikalı turist, Tokyo’daki kutsal bir alanda vandalizm nedeniyle gözaltına alındı.

Protestolarla karşılaşan turistler, kimi yerlerde trafik akışını engellediği gibi çevre kirliliğine de sebep oluyor. Bu durum, bazı yerel yetkilileri önlem almaya sevk etti.

65 yaşındaki Kazuhiko Ivama, “Turistler, güvenliği hiçe sayarak hareket ediyor.” diyor.

Özellikle selfie çekimlerinde yaşanan saygısız davranışlar, birçok seçmenin Sanseito’ya yönelmesine sebep oldu.

Yanlış Bilgiler ve Seçimler

Sanseito’nun seçimlerdeki başarısında, yabancılar hakkındaki yanlış bilgiler ve önyargıların da önemli bir rolü olduğunu söyleyen uzmanlar var. Jeffrey Hall, “Yabancılar ile ilgili birçok yanlış bilgi yaydılar,” diyor.

Seçim öncesi hükümet, yabancı suçlara karşı yeni tedbirler alacağını duyurdu. Ancak, bu tedbirlerin hedefinin ne olduğu konusunda belirsizlik var.

Sanseito’nun Kuruluşu ve Hedefleri

Sanseito, 2020 yılında COVID-19 pandemisi sırasında kuruldu ve kısa sürede popülerlik kazandı. Kurucusu Sohei Kamiya, Trump’ın siyasi tarzının etkisini savunarak, sosyal medya üzerinden geniş bir takipçi kitlesi elde etti.

2022’de, Sanseito, üst kanatta yer alan tek temsilcisini kazandı. Kamiya, kendi ideolojisini tanıtmak için çeşitli sosyal medya platformlarında aktif oldu, hatta derin devlet iddialarını dile getirdi.

Başarı ve Gelecek Vizyonu

Prof. Kingston’a göre, Sanseito’nun başarısının temelinde sadece politikalar değil, coşku da yatıyor. “Mesajların nasıl verildiği, içeriğinden daha fazla önem taşıyor,” diyor. Genç nesil, değişim talep ediyor.

Sanseito, geleneksel LDP tabanından destek alırken, bu durumun nedeninin, LDP’nin daha ılımlı kanadını temsil eden lidere geçiş olduğu düşünülüyor.

Yine de, Japonya’daki popülist eğilimlerin kalıcılığına ilişkin net bir yorum yapmak için hâlâ erken. LDP, Japon siyaseti üzerindeki etkisini korusa da, halk yeni alternatifler arayışında.

Sonuç olarak, Japonya’da yaşanan siyasi dalgalanmalar, istikrar arayışının yerini değişim isteğine bırakmış durumda. Gelecek kuşak, daha güçlü bir sesle varlık göstermeye istekli.

“`