İran Nükleer Programı İstanbul’da Görüşülüyor

İran’ın nükleer programının geleceği, İstanbul’da Almanya, Fransa ve İngiltere temsilcileri ile İran heyeti arasında masaya yatırılıyor.

Heyetler İstanbul’da

İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na ulaşan heyetleri taşıyan araçlar, önemli bir görüşmenin habercisi olarak dikkat çekiyor.

Görüşmeler basına kapalı bir şekilde devam ediyor. İran’ı temsilen Dışişleri Bakan Yardımcıları Mecid Tahtrevançi ve Kazım Garibabadi, dışişleri bakan yardımcıları düzeyindeki toplantılara katılarak ülkeyi temsil ediyor.

İran, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın Avrupa’daki taraflarının isteği üzerine yeni tur görüşmeleri gerçekleştirmeyi kabul etmişti. İngiltere, Fransa ve Almanya’dan oluşan E3 grubu, 16 Mayıs’ta İstanbul’da düzenledikleri dışişleri bakan yardımcıları düzeyindeki toplantıda, ABD ile İran arasındaki dolaylı müzakerelerin devam etmesine karar vermişti.

İsrail’in Saldırıları Sonrası Müzakere Süreci Kesilmişti

İran ile ABD arasındaki müzakere süreci sürerken İsrail’in 13 Haziran’da İran’a yönelik saldırıları, ABD ve Avrupa ile devam eden müzakere sürecini kesmişti.

İran, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma ile Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının geri getirilmesini sağlayabilecek “tetik mekanizması (snapback)” maddesinin Avrupa ülkeleri tarafından işletilmesinden endişe duyuyor. Bu mekanizmanın süresi 18 Ekim’de sona eriyor ve İran’ın nükleer programı konusunda çözüm bulunamazsa, Avrupa ülkelerinin öncesinde bu mekanizmayı devreye sokabileceği belirtiliyor.

2025’teki Nükleer Anlaşma ve “Tetik Mekanizması”

İran ile BM Güvenlik Konseyinin beş daimi üyesi ve Almanya arasında 14 Temmuz 2015’te imzalanan anlaşmayla yaptırımların kaldırılması karşılığında İran’ın nükleer faaliyetlerinin sınırlandırıldığı bir anlaşma yapılmıştı. ABD’nin tek taraflı olarak 2018’de anlaşmadan çekilmesinin ardından İran’a yaptırımlar geri dönmüştü. İran, Avrupa ülkelerinden ABD’nin getirdiği yaptırımların etkilerini azaltacak önlemler almasını talep etmişti ancak Avrupalılar, ABD’nin adımlarına karşı koymuş ancak etkili bir çözüm bulamamışlardı.

Bunun üzerine İran, bir yıl sonra anlaşmadaki taahhütlerini kademeli olarak ihlal etmeye başlamış ve daha fazla uranyum zenginleştirme faaliyetlerine yönelmişti.

Tetik Mekanizması Görüşülüyor

İngiltere, Fransa ve Almanya, ABD’nin tek taraflı olarak çekilmesinden sonra uygulamadıkları, İran’ın anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle BM yaptırımlarını geri getirme olanağına sahip “snapback” maddesini işletme tehdidinde bulunuyor. Ancak İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Avrupalı tarafların bu mekanizmayı işletmek için yasal dayanağa sahip olmadığını ve anlaşmanın temelini ihlal ettiklerini savunmuştu.

Odatv.com